Hadislere Islam Fikhi - Imam Tahavi (7 Cilt) | 60 ?

ilme hizmet etmeyi bizlere nasip eden alemlerin Rabbi Allah?a hamd ve sükür; sevgili Peygamberimiz, essiz örnegimiz Hz. Muhammed?e (s.a.v.), ashabina ve temiz ailesine de salat ve selam ediyoruz.

Elinizdeki kitap, hadisle fikhin iç içe bulundugu, bunlarin genis bir kültür ve engin bir ilmi birikim isiginda degerlendirildigi, islam kültür mirasimizin kiymetli çalismalarindan birini olusturmaktadir. Bir fikih kitabi olmasinin yani sira, içerisinde 7000?den fazla hadis -ki bu rakam, Buhari?nin Sahih?indeki yer alan hadis sayisiyla yaklasik aynidir- bulundurmasiyla, ayni zamanda bir hadis kitabidir.

Fikih kitaplari kategorisinde degerlendirildiginde, Hanefi mezhebi fikhina dair müstesna çalismalardan birini olusturmaktadir. Hadis kitaplari kategorisinde ise, fikih konularina göre kaleme alinmis bir hadis kitabi olup, serh edebiyati içinde yer almaktadir. Serh çalismasinin, siradan bir açiklama ve yorumlama faaliyetinden öte belli bir ilmi seviye ve birikim isteyen, zor ve genis boyutlu bir çalisma oldugu açiktir.

Hadisler, dini hükümlerin Kur?an-i Kerim?den sonraki ikinci kaynagidir.

Kur?an?in hiç deginmedigi veya tam olarak açikliga kavusturmadigi konularda açiklamalarda bulunur, yeni hükümler koyar. Bu sebeple, hadisler olmaksizin, Allah?in hosnut olacagi bir hayat sürmek mümkün gözükmemektedir. Bu bakimdan sünnet, büyük önem arzetmektedir. islam alimleri arasinda, Hz. Peygamber?in sünnetine uyma ve onu örnek almanin gerekliligi konusunda herhangi bir görüs ayriligi mevcut degildir.

Mezheplerde bazi konularda görülen ihtilaf ve farkliliklarin sebebi, Kur? an ve Sünnet?i anlama ve yorumlamadaki farkliliktan ileri gelmektedir. Ayni meselede farkli içtihadlar ve hükümler ortaya koyan müctehid alimlerin hepsi, görüslerini Kur?an ve Sünnet?e dayandirmislardir. Bu sebeple bir konuda mevcut bütün hadisleri, fikih gelenegindeki faddilik ve tartismalari bilmeden, bir hadisten ilk bakista anlasilan anlami esas alarak, herhangi bir mezhebin farkli uygulamasini elestirrnek dogru degildir.

iMAM TAHAVi ? SERHU MEANI?l-ASAR

Özellikle hicri i ve III. yüzyillar arasinda, Islami ilimIerden fikih usulünün ve fikhin temellerini atan ve günümüze kadar da etkisini devam ettiren, Ebu Hanife (ö.lS0), Imam Malik, (ö.179), Imam Safil (ö.204), Imam Ahmed b. Hanbel (ö.241) ve ismini zikredemedigimiz daha nice büyük müdehidler yetismistir. Eserin müellifi Imam Ebu Ca?fer Ahmed b. Muhammed et-Tahavi (ö.321) de bu nesilden hemen sonra yasamis büyük müdehidlerimizden biridir.

Büyük alim Imam Tahavi sadece bir fikih alimi degil, ayni zamanda hadis ilminin de önde gelen alimlerindendir. Kitapta, onun bu iki ilim dalindaki engin birikimi ve ilmi yetkinligi belirgin bir sekilde görülmektedir.

O, bu kiymetli eserinde, yöntem olarak, Hanefi mezhebinin dayanagi olan hadislerin yani sira farkli mezheplerin görüslerini ve delilolarak ileri sürdükleri hadisleri birlikte kaydetmistir. Tahavi, ilk olarak farkli görüslerin dayanagi olan hadisleri siralamis, ardindan Hanefi mezhebinin temelini olusturan hadisleri sunmustur. Farkli gruplarin ileri sürdükleri hadisleri, gerek metin ve gerekse raviler bakimindan degerlendirmeye tabi tutmus, ardindan kendisinin, sonuç olarak benimsedigi görüsü belirtmistir. Bunu da hadisleri hadis usulü tekniklerine göre degerlendirerek, kaynaklardaki durumunu arastirarak, hadisin lafizlarindaki edebi ve bilimsel yönlerin farkinda olarak ve hadislerdeki fikhi hükümleri dogru tespit ve izah etmeye çalisarak yapmistir.

Imam Tahavl?nin bu kitabi, dini, kaynaklarindan ögrenme duyarliligindaki Müslümanlara, bu konuda bir pencere açmakta, fikhi meseleleri bu pencereden daha ayrintili ve etraflica görmelerini saglamaktadir. Bu, belki de kitabin en belirgin özelliklerinden biri olsa gerektir.

Kitap, siradan bir ilmihal ve fikih kitabinin ötesinde okuyucunun uzak kalamayacagi birtakim ilmi zenginliklere sahiptir. Kitabi okuyan herkes, merak ettigi ilmihal bilgisini ögrenmenin yani sira fikhi meleke ve yeteneginin de olustugunu görecektir. Her geçen gün bu melekesi gelistikçe, kisiliginin de gelistigini, bagimsizlasmaya basladigini fark edecektir. Bu elbette bir fikih kitabindan elde edilebilecek oldukça büyük bir kazanimdir. Bu gelisim süreci, ayni zamanda kitabin kendi alaninda deger ve önemini gösteren en büyük sahittir.

Kitabin en önemli özelliklerinden biri, Hanefi mezhebine dair belli bir sistem dahilinde kaleme alinmis ilk kaynaklar arasinda yer almasidir. Müellifinin, Hanefi mezhebinin sistemlesmeye basladigi bir dönemde yasamis  olmasi bunda etkili olmus görünmektedir. Kitabin bir diger belirgin özelligi, birçok hadis ve fikih kaynaginda bulunmayan, hükümlere dair pek çok hadis ve rivayeti içermesidir. Bu özellik, hadis kültürü açisindan eserin fazladan bir zenginligidir. Herhangi bir fikhi meselenin hadisini burada bulabilmek mümkündür.

Süphesiz böyle kisa bir takdimde, böylesine essiz bir hazineyi tanitabilmek mümkün degildir. Gerek kitap gerekse yazari hakkindaki ayrintili bilgi kitabin ilerleyen sayfalarinda gelecektir. Kitabin mütercimi tarafindan kaleme alinmis olan "Imam Ebu Ca?fer et-Tahavi Hayati ve Eserleri" baslikli bölüm, kitabin ve yazarin tanitimina ayrilmistir. Okuyucuya bu bölümü mutlaka okumasini tavsiye ediyoruz.

Bu sunusta, kitabin büyük bir özveri ve yogun çalismanin sonunda ortaya çiktigini da belirtmek istiyoruz. Böylesine kapsamli bir kitabi Türk dilinde Islam kültürüne kazandirmak kolayolmamistir. Kitabin yayimlanmasinda gerek maddi gerekse manevi yönden her türlü destegi saglayan yayin yönetmenimiz Samil GÖK Beyefendi?ye, kitabin Türkçeye kazandirilmasindaki üstün gayret ve çabalarindan dolayi mütercim M. Besir ERYARSOY Beyefendi?ye ve kitabin hazirlik asamasinda emegi geçen diger çalisanlara tesekkür ediyoruz.

Basta ve sonda ham d her zaman sadece A1lah?adir. O?nun kutlu Peygamberi Hz. Muhammed?e (s.a.v.), ashabina, ailesine ve onlara uyan her mü? mine de selam olsun.