Kitabuz-Zühd ver-Rekaik (Kalbin Incelikleri)

Imam, hafiz, seyhulislam, mücahidlerin iftihari, zahidlerin seyyidi Ebu Abdurrahman Abdullah ibnu'l Mübârek b. Vâdih el-Hanzalî el-Mervezî?

Baba tarafindan Türk olup hicri 118 (m. 736) yilinda Horasanin Merv kentinde dünyaya gelmis ve orada yetismistir. Babasi Hemezanli bir tacirin kölesidir. O, çok zeki olup kuvvetli bir hafizaya sahipti, secaat ve cesarette de ileri seviyede idi. Mert kimselerin karakterinden olarak da o çok cömertti. Bir gün çocukken, arkadasi Sakhr ile bir meclise gitmistir. Orada uzunca bir hutbe verilir ve ikisi bunu dinlerler. Hutbe bitince Ibnu'l Mübârek arkadasina dönüp: "Ben hutbeyi ezberledim" der. Mecliste onun sözünü isiten bir adam: "Hadi onu tekrarlasana" deyince o hutbeyi oldugu gibi nakleder. Ömrü ilim talebi ve cihatla geçen imamin ilim talebeligi yirmili yaslarinda baslar. Kendisi Tâbei't Tâbiinden olup birçok tabiin ile karsilasmis ve onlardan ilim tahsil etmistir. O, ilim aldigi hocalari hakkinda söyle demistir: "Dört bin seyhten ilim tahsil ettim ve bin seyhten rivayette bulundum.

O Hisam b. Urve, A'mes, Ebu Hanife, Malik, Süfyan es-Sevri, Süfyan b. Uyayne, Evzai, Su'be ve benzeri birçok imamla karsilasmis ve onlardan nakilde bulunmustur. Hadis alaninda sika (güvenilir) bir ravi olup fikih ve Arap gramerinde de âlimlerin ittifakiyla hüccet idi. Imam Ahmed onun hakkinda söyle der: "Abdullah b. Mübârek gibi kendi zamaninda ilim talep eden olmamistir. Bu nedenle o Yemen, Misir, Sam, Kûfe ve Basra'ya seyahat etmis ve ilim alaninda küçük büyük demeden herkesten ilim yazip cem etmistir. Ilim alaninda onun gibi az hata yapan olmamistir. Imam Nesâi onun hakkinda söyle demistir: "Abdullah b. Mübarek'in asrinda ondan daha yüce, daha üstün ve övülmüs bütün hasletleri onun gibi üzerinde toplayan hiç kimseyi bilmemekteyiz. Zâhid ve âbid bir zât idi. Çok konusmaz ve meclislerde çok oturmazdi. Yalniz kalmayi sever ve malayaniye hiç iltifat etmezdi. Sakîk b. Ibrâhim söyle demistir: "Abdullah b. Mübârek'e bir gün: 'Neden namaz kildiktan sonra bizimle oturmuyorsun?' diye sorulunca kendisi söyle cevap verdi: 'Gidip sahabe ve tabiin ile oturuyorum.' Ona: 'Sahabe ve tabiin hani nerededir?' denince o: 'Gidip ilmime bakip onlarin eserlerini ve amellerini idrak ediyorum. Sizinle oturup ne yapayim, siz insanlarin giybetini yapiyorsunuz!' dedi."
(Tanitim Bülteninden)